Syfilis

Syfilis is een geslachtsziekte die wordt veroorzaakt door een bacterie. Syfilis, ook wel ‘lues’ genoemd, is behoorlijk besmettelijk maar komt niet zo veel meer voor als vroeger. Hoewel de Soa de laatste jaren een opmars lijkt door te maken. De Soa kan tot ernstige neurologische complicaties leiden en kenmerkt zich door vlekjes en zweertjes rondom de geslachtsdelen.

Syfilis is een geslachtsziekte die wordt veroorzaakt door een bacterie. Syfilis, ook wel ‘lues’ genoemd, is behoorlijk besmettelijk maar komt niet zo veel meer voor als vroeger. Hoewel de Soa de laatste jaren een opmars lijkt door te maken. De Soa kan tot ernstige neurologische complicaties leiden en kenmerkt zich door vlekjes en zweertjes rondom de geslachtsdelen.

Wat is Syfilis?

Syfilis is een vrij ernstige Soa, die veroorzaakt wordt door een bacterie. Het begint met een infecties van de penis, vagina of anus via het slijmvlies. Daarna kunnen ook andere organen geïnfecteerd raken. Als Syfilis tijdig wordt opgespoord en behandeld is er niets aan de hand. Maar als je Syfilis niet behandelen kan de Soa ernstige gevolgen hebben, en zelfs dodelijk zijn. Condooms voorkomen Syfilis.

Hoe krijg je Syfilis?

Syfilis is een Soa en kan je dus oplopen door onveilige seks. Behalve door onveilig seksueel contact kan de ziekte ook worden overgedragen door bloedcontact. Het aantal gevallen van Syfilis stijgt sinds de jaren 90 nog elk jaar. De Soa werd het meest vastgesteld bij mannen die seks hebben met mannen. Zowel bij jonge mannen als oudere mannen.

Symptomen

Syfilis kent 3 stadia, met ieder eigen symptomen. Eerste stadium. 2 tot 12 weken na de besmetting krijg je zweertjes op de plek van de besmetting. Die zijn ongeveer 1 cm groot en voelen hard aan. Lymfeklieren in de buurt van de zweren raken opgezet. De zweren verdwijnen weer na een paar weken maar de syfilis is niet verdwenen.

Wist je dat? Wanneer Syfilis niet wordt behandeld, komt de Soa in een sluimerperiode. Je merkt dan niets, en hebt geen klachten. Maar de bacteriën zitten nog steeds in je lichaam. En je blijft besmettelijk en kunt de Soa dus doorgeven.

Tweede stadium. Enkele weken of maanden later kom je in het tweede stadium. De bacterie is dan via je bloedbaan door het hele lichaam. Dat kan de volgende symptomen geven. Symptomen tweede stadium:

  • Vlekjes op het hele lichaam. Vooral op je voetzolen en handpalmen
  • Haaruitval
  • Grieperig
  • Oogklachten
  • Wratjes in de buurt van genitaliën

Derde stadium. Als Syfilis in het tweede stadium (ook) niet wordt behandeld kom je in een sluimerstadium. De bacteriën blijven in het lichaam en zijn het eerste jaar door te geven aan anderen. Na jaren kunnen je organen beschadigd raken. De symptomen worden dan ernstig:

  • Geestelijke achteruitgang
  • Verlammingsverschijnselen
  • Ontstoken botten
  • Hartklachten
  • Op je huid kunnen diepe pijnlijke zweren ontstaan

Wat zijn de risico’s?

Syfilis is gevaarlijk. Onbehandeld kunnen zeer ernstige complicaties optreden. Bovendien is de Soa eenvoudig over te dragen. Syfilis kan onbehandeld dodelijk zijn. Vroeger gebeurde het geregeld dat Syfilis tot de dood leidde. Tegenwoordig in westerse landen niet meer. Vroegtijdige opsporing vereenvoudigt de behandeling aanzienlijk.

Kans op besmetting

De kans om Syfilis op te lopen wordt geschat op 30 procent. Dit geldt dus voor iedere keer dat je onveilig seks hebt met iemand die Syfilis heeft.

Testen?

Om te testen of je Syfilis hebt kun je terecht bij je huisarts of de GGD. De arts neemt bloed af en maak soms een uitstrijkje van het vocht uit het zweertje. Syfilis kan 2 weken na het onveilige contact al worden gevonden in bloed. Echter, pas 3 maanden na het onveilige contact kun je pas met zekerheid zeggen dat de infectie niet is opgelopen.

Behandeling

Syfilis wordt behandeld met antibiotica. Deze medicatie doodt de bacteriën. In veel gevallen is nacontrole van bloed nodig tot 2 jaar na de behandeling. Tijdens de behandeling is het niet de bedoeling dat je seks hebt. Doe je dit wel? Gebruik dan in ieder geval een condoom.

Deze tekst is goedgekeurd door:

Dr. Annelies Lucas

Huisarts en medisch directeur. Werkte 25 jaar lang als huisarts (o.a. kaderarts), promoveerde aan de Universiteit van Maastricht en was van 2011 tot en met 2020 medisch directeur bij Diagnostiek voor U.

Winkelwagen